Wrażliwa cera to wyzwanie, z którym boryka się wiele z nas. Reaguje ona na czynniki zewnętrzne, takie jak zmiany temperatury, zanieczyszczenia środowiska czy składniki kosmetyków, ale również na to, co jemy. Kluczowe znaczenie dla zdrowia i kondycji cery wrażliwej ma odpowiednia dieta.
Nie ma jednoznacznej definicji skóry wrażliwej – może dlatego aż 70% ludzi deklaruje, że ma właśnie taki rodzaj skóry. Trzeba wyjątkowo o nią dbać, ponieważ jeśli skóra będzie wystawiana na drażniące czynniki regularnie, może rozwinąć się trądzik różowaty i inne schorzenia skórne.
Zwykle przy określaniu stopnia wrażliwości skóry bazuje się na odczuciach i na tym, jak często skóra reaguje na czynniki zewnętrzne, takie jak kosmetyki, wiatr, słońce czy też określone potrawy. Skóra wrażliwa w zetknięciu z czynnikiem drażniącym staje się zaczerwieniona, swędzi, piecze, łuszczy się.
Nie ma pewności, co sprawia, że skóra jest wrażliwa. Niektóre cery bardziej reagują na bodźce zewnętrzne, mają słabszą barierę ochronną. U części z nas wrażliwość rozwija się latami, pod wpływem wieku, działania słońca czy kuracji przeciwtrądzikowych.
Pamiętajmy, że wrażliwa to nie to samo co alergiczna – w tym drugim przypadku reakcję skórną wywołują alergeny – jest to odpowiedź układu odpornościowego na dany czynnik. Reakcja alergiczna bywa opóźniona np. o kilkanaście godzin, utrzymuje się dłuższy czas i nie zależy od ilości danej substancji. Zazwyczaj mamy jednak do czynienia z podrażnieniem, a nie uczuleniem – alergia na składniki kosmetyczne występuje rzadko.
Dieta dla cery wrażliwej
Wrażliwość skóry może wzmagać niewłaściwa dieta. Dlatego warto ograniczyć alkohol, owoce cytrusowe i część przypraw. Reakcję skóry mogą powodować zwłaszcza ostre przyprawy, jak pieprz cayenne czy papryka chili. Pikantne jedzenie może nasilać zaczerwienienia i podrażnienia skóry, zwłaszcza u osób z tendencją do trądziku różowatego lub innych problemów związanych z naczyniami krwionośnymi.
Wskazane są natomiast przyprawy o działaniu przeciwzapalnym - do szczególnie dobroczynnych należy kurkuma, która działa przeciwzapalnie i przeciwutleniająco, przyspiesza regenerację skóry i przeciwdziała formowaniu się postarzających cząstek AGE. Pomocne będą też przeciwzapalne goździki i imbir.
Prozapalne produkty, które szczególnie szkodzą cerze wrażliwej, to cukier, syntetyczne słodziki, czerwone mięso, produkty mleczne, smażone dania, tłuszcze typu trans i uwodornione. Mogą powodować wypryski, swędzenie, zaczerwienienie oraz przyspieszone starzenie się skóry.
Zdrowy mikrobiom jelit wpływa na funkcjonowanie wielu narządów w naszym ciele, w tym skóry. Zaburzony może skutkować zwiększoną wrażliwością i podatnością na schorzenia skórne. Zdrowe bakterie w jelitach wspiera dieta z dużą ilością błonnika, probiotyki, nienasycone kwasy tłuszczowe - naturalnie obecne w żywności i te z suplementów.
Składniki, które zadbają o cerę wrażliwą
W funkcjonowaniu zdrowej skóry biorą udział liczne witaminy i minerały, niektóre z nich mogą szczególnie wspomóc skórę wrażliwą, która jest bardziej podatna na problemy dermatologiczne.
Witaminy:
- Wśród witamin ważny jest beta-karoten – bezpieczna forma witaminy A, którą organizm przekształca w formę aktywną w takich ilościach, w jakich potrzebuje. Działa przeciwutleniająco, wspiera regenerację, wzrost komórek, poprawia nawilżenie i elastyczność skóry.
- Z kolei niacyna (witamina B3) wzmacnia barierę hydrolipidową skóry, zapewnia prawidłowe nawilżenie, a jej brak może przyczyniać się do wysuszenia skóry, trądziku, trądziku różowatego, plam hiperpigmentacyjnych.
- Witamina E poprawia elastyczność i nawilżenie skóry, łagodzi podrażnienia, wspomaga regenerację skóry po kontakcie ze słońcem. Opóźnia pojawianie się zmarszczek i chroni przed powstawaniem przebarwień.
Minerały:
- Z minerałów warto zwrócić uwagę na cynk, zwykle wymieniany w kontekście skóry trądzikowej. Jednak jego prawidłowy poziom jest też ważny w diecie osób ze skórą wrażliwą, ponieważ przyspiesza gojenie i regenerację, a jego niedobór może objawiać się rumieniem i wiąże się z osłabieniem układu odpornościowego, przez co skóra jest bardziej narażona na czynniki zewnętrzne.
- Selen i krzem wzmacniają skórę, poprawiając jej elastyczność i jędrność, do tego selen chroni przed wpływem promieni UV, a krzem regeneruje włókna kolagenu i elastyny.
Cenne dla cery wrażliwej są również kwasy omega-3, które wzmacniają barierę hydrolipidową, czyli ochronną, zewnętrzną warstwę skóry. Ich niedobór wiązany jest m.in. z szybszą utratą wody z naskórka, wcześniejszym pojawianiem się zmarszczek, stanami zapalnymi. Suplementację kwasów omega-3 zaleca się w przypadku skóry suchej, szorstkiej, łuszczącej się, swędzącej, a zwłaszcza w schorzeniach skóry, takich jak trądzik, atopowe zapalenie skóry czy łuszczyca.
Więcej o znaczeniu kwasów omega-3 dla urody przeczytasz TUTAJ
Pielęgnacja skóry wrażliwej
W dbaniu o cerę wrażliwą mniej chodzi o to, czego używać, a bardziej o to, czego powinniśmy unikać. Ponieważ składniki, które mogą podrażnić, różnią się w zależności od cery, warto nauczyć się choćby w stopniu podstawowym czytać składy kosmetyków, by wiedzieć, co szkodzi cerze.
- Najbezpieczniej sięgać po produkty o krótkim składzie (wtedy łatwiej zidentyfikować winowajcę), bez substancji zapachowych czy barwników. Nie jest regułą, że najlepszy będzie produkt naturalny – wśród naturalnych wyciągów czy olejków eterycznych też są i takie, które mają potencjał podrażnienia.
- Składniki, na które warto uważać to: silne detergenty, kwasy złuszczające (AHA, BHA) oraz retinol w dużych stężeniach i używane zbyt często, niektóre formy witaminy C, alkohol na jednym z pierwszych miejsc w składzie (Alcohol Denat.), składniki chłodzące (mentol) i rozgrzewające (cynamon, kapsaicyna).
- Dobrym wyborem są substancje naturalnie obecne w skórze, jak ceramidy, mocznik, kwas hialuronowy, kwasy tłuszczowe, skwalan, a także składniki łagodzące, np.alantoina, naringenina (łagodzący flawonoid z grejpfruta), wyciąg z lukrecji, wyciąg z rumianku.
- Oprócz składu ważnym aspektem kosmetyków jest pH, wskaźnik określający kwasowość lub zasadowość roztworu. Skóra, w zależności od typu, ma lekko kwaśny odczyn – 5,5-6. Ta naturalna kwasowość utrzymuje barierę ochronną skóry i chroni ją przed szkodliwymi bakteriami. Jeśli pH jest zaburzone (wskutek działania słońca, zanieczyszczeń, niewłaściwie dobranych kosmetyków), rodzaj skóry zmienia się, a cera jest bardziej zagrożona przez patogeny. Dlatego warto sprawdzać pH kosmetyku, zwłaszcza myjącego, ponieważ część z nich ma za wysokie pH (są zbyt zasadowe), przede wszystkim mydła.
